Co zmieni chiptuning w silniku?

Do widoku stuningowanych samochodów na polskich drogach już dawno się przyzwyczailiśmy. W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się także chiptuning silnika. Dzięki niemu auto może zyskać zupełnie nowe parametry. Sprawdźmy, na czym polega takie podrasowanie samochodu.

Po ogromnej ilości ogłoszeń mechaników i serwisów specjalizujących się w chiptuningu łatwo wywnioskować, że poprawa parametrów silnika to poszukiwana i popularna usługa. Współczesne samochody naszpikowane są elektroniką. W przypadku awarii to najczęściej oznacza duże koszty naprawy, ale z drugiej strony otwiera także nowe możliwości dla specjalistów od podrasowywania fabrycznych wersji aut.

Czym jest chiptuning?
Zanim bliżej przyjrzymy się chiptuningowi, warto chociaż w kilku słowach wyjaśnić, co się kryje pod tym terminem. Już sama nazwa „chip” podpowiada, że mamy tu do czynienia z komputerami i oprogramowaniem. Nic dziwnego, współczesne auto nie może wręcz obejść się bez pokładowego komputera. Chiptuning wykorzystuje ten trend. W Wikipedii możemy przeczytać, że chiptuning jest tuningiem elektronicznym sterownika elektrycznego (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Chiptuning). Co to właściwie oznacza? Chodzi głównie o ingerencję w oprogramowanie i elektronikę silnika w taki sposób, żeby zmienić parametry jego pracy. Nie zawsze jednak kończy się na takiej ingerencji, ale o tym szerzej piszemy w dalszej części artykułu. Kluczem jest tutaj fakt, że producenci samochodów niejednokrotnie pozostawiają w montowanych silnikach pewien zapas różnych parametrów. Pozwala to im potem zwiększać te parametry w nowszych modelach lub po prostu dostosowywać je do różnych wersji danego modelu auta. Skoro inżynierowie koncernów motoryzacyjnych mogą odblokowywać i zmieniać parametry silnika, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby to samo zrobił doświadczony spec od tuningu. W branży tuningowej nazywa się to czerpaniem z rezerw, jakie pozostawił producent samochodu. W jaki sposób czerpie się z takich rezerw? Sposobów jest kilka.

Jak wykonywany jest chiptuning?

Chiptuning może być wykonywany w różny sposób i w różnych zakresach. Na przykład w samochodach seryjnych można ograniczyć się do przeprogramowania komputera, który steruje pracą silnika. Taka modyfikacja oprogramowania pozwala zwiększyć wydajność jednostki napędowej i nie trzeba nawet w żaden sposób ingerować w konstrukcję silnika. Poza tym na rynku dostępne są także różne boxy tuningowe (power boxy). Każdy z nich przystosowany jest do określonego rodzaju silnika, nadając mu wybrane przez producentów tych boxów parametry. Trudno w takim przypadku pisać o indywidualnym podejściu do każdego samochodu z osobna. Między innymi z tego względu wielu tunerów odmawia tej metodzie miana chiptuningu. Mimo to warto odnotować, że taka możliwość modyfikacji silnika jednak istnieje.

Kompleksowym chiptuningiem jest natomiast zmiana oprogramowania silnika, którego konstrukcja również została zmieniona. Takie silniki często otrzymują nowe wałki rozrządu, nowe turbodoładowanie lub zmieniony układ wydechowy, natomiast chiptuning dokłada do tego jeszcze zupełnie nowe oprogramowanie, które pisane jest od podstaw do konkretnego egzemplarza samochodu. Skoro silnik zostaje gruntownie zmodyfikowany, standardowe oprogramowanie komputera ECU staje się właściwie bezużyteczne i konieczne jest zaprogramowanie go na nowo.

Bez względu na to, czy chiptuning obejmie jedynie niewielką korektę oprogramowania silnika, czy będzie to kompleksowa wymiana oprogramowania, całą operację należy bezwzględnie powierzyć doświadczonemu specowi od tuningu, który dysponuje odpowiednimi narzędziami i zapleczem technicznym. Modyfikacja musi bowiem zostać precyzyjnie przeprowadzona, żeby nie doprowadzić do przeciążenia silnika. Chiptuningowi może zostać poddany zarówno silnik diesla, jak i benzynowa jednostka napędowa. W silnikach wysokoprężnych wyposażonych w turbosprężarkę tuner może zwiększać dawkę paliwa i tym samym jego moc (uważając, żeby nie przekroczyć granicy dymienia), może zwiększyć ciśnienie doładowania (odsuwa granicę dymienia), dokonywać korekty kąta wyprzedzenia wtrysku, zwiększać ciśnienie wtryskiwanego paliwa itp. W ten sposób można zwiększyć moc silnika nawet o 40%. W silnikach benzynowych z turbosprężarką za pomocą chiptuningu można także zwiększać ciśnienie doładowania i jednocześnie korygować dawkę paliwa oraz podnosić moment obrotowy. Natomiast w silnikach benzynowych wolnossących za pomocą oprogramowania zmienia się najczęściej ustawienie zapłonu i skład mieszanki.

Co daje chiptuning?

Chiptuning silnika pozwala przede wszystkim zwiększyć moc jednostki napędowej, a to przekłada się oczywiście na lepsze osiągi samochodu. Dzięki chiptuningowi nawet kupując słabszy silnik, można go tak podrasować, że będzie dorównywał mocniejszym jednostkom napędowym. Myliłby się jednak ten, kto chciałby ograniczyć chiptuning tylko do kwestii zwiększania mocy silnika. Tunerzy coraz częściej wykraczają dużo dalej poza osiągi i dynamikę silników, koncentrując się także na przykład na kwestii związanej z ekonomią. Jednostkę napędową można tak dostroić, żeby zmniejszyć zużycie paliwa, podnosząc jej wydajność. Można to osiągnąć, korygując na przykład pracę silnika na ssaniu, co przyspiesza jego rozgrzewanie się i powoduje mniejsze spalanie. Chiptuning silnika daje naprawdę duże możliwości. Modyfikując parametry i wprowadzając korekty w oprogramowaniu, można dokonywać zmian takich wartości jak maksymalne obroty silnika, czas wtrysku, skład mieszanki, charakterystyka momentu obrotowego, kąt zapłonu, dawka paliwa itd. Już to pokazuje duży potencjał chiptuningu. Do tego coraz częściej chiptuning nie ogranicza się do silnika, ale obejmuje również automatyczne skrzynie biegów i różne systemy obecne w samochodzie.

Gwarancja samochodu po chiptuningu

Wiele osób zapewne nurtuje pytanie, czy chiptuning wpływa w jakiś sposób na gwarancję samochodu. Niestety, tak. Zmiana oprogramowania może nie zostać wykryta przez autoryzowany serwis producenta, ale właściciel stuningowanego auta nie może mieć tej pewności. Niektóre ASO standardowo sprawdzają programy sterujące, żeby upewnić się, czy wykonywany jest program fabryczny. Każde wykrycie modyfikacji oznacza utratę gwarancji. Z drugiej strony można się przed tym zabezpieczyć, korzystając z modyfikacji oferowanych przez ASO, ale to jest już zdecydowanie droższe niż usługi niezależnych tunerów. Najczęściej zaleca się przeprowadzanie chiptuningu silnika w autach pogwarancyjnych. Gdy natomiast samochód jest na gwarancji, lepszym rozwiązaniem może okazać się skorzystanie z chiptuningu za pomocą opisywanych wyżej boxów tuningowych, które można bez problemu wypiąć przed wizytą w autoryzowanym serwisie.

Chiptuning silnika może znacznie zwiększyć osiągi samochodu, a nawet ograniczyć spalanie. Jeśli jednak nie mamy doświadczenia w tego rodzaju modyfikacjach, nie warto robić ich na własną rękę, ponieważ to może stać się źródłem wielu problemów z samochodem (np. błyskawiczne zużywanie się różnych części). Gdy zatem zdecydowaliśmy się już na chiptuning, najlepiej oddać auto w ręce doświadczonego tunera.